Ar ôl y Diwrnod Piano hynod lwyddiannus y llynedd roeddem yn benderfynol o beidio â gadael i’r sefyllfa bresennol gyda Covid-19 ein trechu, felly dyma ni’n trefnu Diwrnod Piano ar-lein eleni.
Roedd yr ymateb yn galonogol iawn gyda 65 o berfformiadau gan bianyddion o bob safon ac oedran, nid yn unig o’r DU ond cyn belled â’r Almaen a Gwlad Thai. Roedd y repertoire a berfformiwyd yn amrywio o ddarnau Clasurol a Rhamantaidd i Jazz, Ragtime & Blues a’r 20fed Ganrif.
Y pianyddion blaenllaw Dafydd Meurig Thomas, Gwawr Owen ac Evgenia Startseva oedd yn gwrando ac yn rhoi adborth adeiladol i’r holl berfformwyr. Adlewyrchodd Evgenia ei bod “yn bleser aruthrol ac yn brofiad pleserus. Roedd y perfformwyr wedi creu argraff dda iawn. ”
Roedd yr adborth gan rieni a pherfformwyr yn frwd iawn gyda llawer o arsylwadau cadarnhaol:
“Diolch yn fawr iawn am y cyfle i’n plant chwarae yn y Diwrnod Piano a chael adborth mor ddefnyddiol gan rhoi hwb a hyder iddynt!”
“Fe aeth y cyfan yn llyfn iawn a sylwadau’r tri yn hynod werthfawr. Mae’n werth y byd i’r pianyddion i gael cyfle i chware tu hwnt i awyrgylch cystadleuol, ac felly ry’ ni’n gwerthfawrogi’r diwrnod yn fawr.”
“Mae wedi bod yn brofiad gwerthfawr iawn gyda theimlad cartrefol iawn er y ZOOM – diolch am eich gwaith caled.”
Cawsom sesiwn ‘Holi ac Ateb’ addysgiadol a goleuedig iawn yn ystod y prynhawn a ddaeth â’r sylw canlynol gan aelod o’r gynulleidfa:
“Mi wnes i fwynhau’r sesiwn Holi ac Ateb yn fawr. Yn aml, gall rhywun deimlo’n ynysig iawn fel tiwtor a chredaf yn gryf fod sesiynau o’r fath, lle gellir datrys problemau a rhannu arferion da, o fudd enfawr i lawer ohonom.”
Rydym yn falch iawn ein bod wedi creu’r gymuned hyfryd yma o bianyddion, rhieni ac athrawon ar-lein ac edrychwn ymlaen at gynllunio llawer mwy o ddigwyddiadau fel hyn yn y dyfodol agos.
Trist yw cofnodi marwolaeth y telynor a’r ysgolhaig, Osian Gwynn Ellis yn 92 oed. Roedd yn gyfaill ac yn gefnogwr brwd i waith a chenhadaeth Canolfan Gerdd William Mathias a Gŵyl Delynau Rhyngwladol Cymru.
Brodor o Ffynnongroyw, Sir y Fflint ydoedd ond fe’i magwyd yn Ninbych, yn fab i’r Parch T.G. Ellis, gweinidog gyda’r Wesleaid, a’i athrawes gyntaf oedd Alwena Roberts (Telynores Iâl). Fel plentyn, bu’n canu penillion a chaneuon gwerin mewn cyngherddau yng Nghymru gyda’i fam ac aelodau eraill o’i deulu.
Yn dilyn cyfnod yn astudio’r delyn gyda Gwendolen Mason yn yr Academi Gerdd Frenhinol yn Llundain, olynodd ei athrawes fel Athro’r delyn yn y sefydliad hwnnw 0 1959 i 1989. Yn gynnar yn ei yrfa, ymddangosodd mewn rhaglenni teledu poblogaidd ar y BBC yng Nghymru, a rhoddodd nifer o berfformiadau o farddoniaeth a cherddoriaeth gydag actorion megis Dame Peggy Aschcroft, Dame Sybil Thorndyke, Cecil Day-Lewis, Hugh Griffith a Richard Burton.
Fel telynor gorau ac amlycaf ei gyfnod, fel athro telyn, cyfansoddwr, trefnydd, canwr penillion ac ysgolhaig, cyfrannodd yn helaeth i fyd cerddoriaeth werin y genedl yn ogystal â cherddoriaeth glasurol Ewropeaidd ei ddydd. Trwy gyfrwng recordiadau gyda chwmni Sain, Philips, Lyrita, Meridian a Decca, llwyddodd i ddwyn sylw i repertoire amrywiol y delyn, gan gynnwys cyfansoddiadau y 18fed, y 19eg a’r 20fed ganrif o Gymru. Teithiodd yn helaeth yn ystod ei yrfa, a hyrwyddodd y delyn a cherddoriaeth ei fam-wlad ym mhellafoedd byd.
Osian Ellis oedd Prif Delynor y London Symphony Orchestra o 1961 ymlaen, a gweithiodd gydag arweinyddion mawr y cyfnod megis Pierre Monteux, Pierre Boulez, Colin Davis, Antal Dorati, André Previn a Claudio Abbado. Bu’n unawdydd cyson gyda’r gerddorfa honno ac, fel telynor gwreiddiol y grŵp siambr Melos Ensemble, enillodd ei recordiad o’r Introduction et Allegro gan Ravel y Grand Prix du Disque ym Mharis yn 1962.
O ddechrau’r 60’au bu cydweithio dygn ac arwyddocaol rhyngddo ef a’r cyfansoddwr mawr Seisnig, Benjamin Britten, a chwaraeodd Osian mewn llawer perfformiad a recordiad yng Ngŵyl Britten yn Aldeburgh. Bu’r cyswllt a’r cydweithio parod hwn yn gyfrwng i’r delyn ennill ei lle yng ngweithiau Britten – gweithiau fel y War Requiem (1962), Midsummer Night’s Dream,Curlew River (1964), The Prodigal Son (1968) a’r gwaith pwysig i’r delyn – Suite for Harp(1969).
O 1973 – 1980 wedi salwch Benjamin Britten, cynhaliodd Osian Ellis lawer o gyngherddau gyda Peter Pears, ac ysgrifennodd sawl gwaith newydd ar eu cyfer. Yn ddiweddarach, ffurfiodd ddeuawd gyda’i fab, y diweddar Tomos Ellis (tenor), gan roi llawer perfformiad yng Nghymru a thramor.
Anogodd Osian Ellis nifer o gyfansoddwyr cyfoes o Gymru a thu hwnt i lunio gweithiau newydd ar gyfer y delyn – gan gynnwys William Mathias, Alun Hoddinott, Rhian Samuel, David Wynne, Malcolm Arnold, Robin Holloway, Elizabeth Machonchy, William Alwyn, Carlo Menotti a Jorgen Jersild.
Fel ysgolhaig, ymddangosodd ffrwyth ei ymchwil mewn cyfrolau ac erthyglau o sylwedd ar hanes y delyn yng Nghymru, Llawysgrif Robert ap Huw, John Parry ‘Ddall’ (Rhiwabon) a Cherdd Dant. Cyhoeddwyd ei The Story of the Harp in Wales gan Wasg Prifysgol Cymru a chymerodd ran mewn myrdd o raglenni teledu a radio yng Nghymru a Llundain.
Bu’n aelod o bwyllgor gwaith Cymdeithas Alawon Gwerin Cymru a Chymdeithas Cerdd Dant Cymru. Derbyniodd anrhydeddau lu gan Brifysgol Cymru, Prifysgol Bangor a gwobrau haeddiannol gan brif sefydliadau cerddorol y genedl, a’r CBE gan y Frenhines. Fel athro telyn, dylanwadodd ar genedlaethau o gerddorion a thelynorion, yn ei plith Elinor Bennett a Sioned Williams.
Yn dilyn dathlu ei ben blwydd yn 90 oed, deffrodd yr awen, a chyfansoddodd ddau waith newydd : ‘Cylch o Alawon Gwerin Cymru’ (ar gyfer Bryn Terfel a Hannah Stone) a’i waith i delyn ‘Lachrymae’.
Estynnwn ein cydymdeimlad dwysaf gyda’i fab, Richard Llywarch, ei ferch-yng-nghyfraith Glynis, a’i wyrion, David a Katie, yn eu profedigaeth.
Mae newid i ddosbarthiadau ar-lein oherwydd argyfwng Covid-19 wedi galluogi canolfan gerddoriaeth nodedig yng ngogledd Cymru i ddarparu gwersi ledled y byd.
Ymhlith y tiwtoriaid yng Nghanolfan Gerdd William Mathias, sydd â chanolfannau yng Nghaernarfon, Dinbych a Rhuthun, y mae’r delynores o fri Elinor Bennett sydd bellach yn dysgu un o’i phrotégés ifanc 7,500 milltir i ffwrdd yng ngwladfa Gymreig Patagonia yn yr Ariannin.
Mae’r tiwtora o bell trwy gyfrwng y Gymraeg yn gwireddu breuddwyd i’r delynores ddawnus Helen Green sydd wrth ei bodd yn cael gwersi gan ei heilun cerddorol.
Mae’r Ganolfan Gerdd wedi llwyddo i barhau i gynnal 65 y cant o’i gwersi un i un ers i’r pandemig coronafeirws daro.
O fewn wythnos i gychwyn y cyfnod clo ym mis Mawrth, symudodd y Ganolfan ei gwersi ar-lein – rhywbeth a oedd hefyd yn caniatáu iddi ymestyn ei gweithgareddau ymhell y tu hwnt i’w hardal draddodiadol.
Erbyn hyn mae rhai gwersi wyneb yn wyneb wedi ailddechrau ond datgelodd cyfarwyddwr y Ganolfan, Meinir Llwyd Roberts, fod y gwersi rhithwir yma i aros i’r rhai nad ydynt yn gallu mynychu gwersi yn bersonol.
Roedd hynny’n fiwsig i glustiau Helen, 15 oed, a ddywedodd: “Rwy’n teimlo mor ffodus bod gennym y dechnoleg i wneud hyn. Mae cael Elinor fel fy mentor yn fraint go iawn, ac yn gyfle i ddysgu cymaint. Dyma’r peth ail orau i’w chael hi yn yr ystafell gyda mi. Mae hi’n athrawes eithriadol, yn delynores anhygoel.”
Mae’r cysylltiad traws-Iwerydd yn un o lwyddiannau rhyfeddol y Ganolfan sy’n gweithio’n galed i sicrhau bod gwersi cerdd yn parhau i fod ar gael a chadw ei hathrawon mewn gwaith trwy’r pandemig.
Mae’r gwersi byw yn digwydd ar-lein trwy gyfrwng platfform cyfathrebu fideo Zoom.
Dywedodd Elinor ei bod hi’n edrych ymlaen yn fawr at y gwersi bob pythefnos gyda Helen ac yn mwynhau dal i fyny â’r newyddion o ‘Batagonia hyfryd’, gan iddi fod yno ar ymweliad deirgwaith.
Meddai: “Mae gwyrthiau technoleg fodern wedi bod yn hynod fuddiol yn ystod y cyfnod anodd hwn i gerddorion ledled y byd.
“Er gwaethaf yr anawsterau rydym wedi ffurfio cyswllt cyffrous y mae Helen a minnau yn edrych ymlaen ato bob pythefnos.
“Mae’n cymryd tipyn o waith paratoi ar y ddwy ochr i wneud iddo weithio, ac mae’n rhaid i ni ystyried y gwahaniaeth amser tair awr ond hyd yma mae’r gwersi wedi mynd yn rhyfeddol o dda.”
Mae gan Elinor OBE ac mae wedi perfformio gyda Cherddorfa Siambr Lloegr, Cerddorfa Symffoni Llundain a Cherddorfa’r Philharmonia, yn ogystal â rhoi datganiadau rheolaidd ar radio a theledu’r BBC. Mae ei chyn-fyfyrwyr yn cynnwys Catrin Finch, sydd bellach yn gerddor clasurol enwog ac a fu’n delynores swyddogol i’r Tywysog Charles rhwng 2000-2004.
Dywedodd Elinor na fyddai’n gallu mentora Helen mor hwylus heb gymorth Canolfan Gerdd William Mathias, canolfan y mae hi wedi ei chefnogi ers blynyddoedd lawer.
Sefydlwyd Canolfan Gerdd William Mathias yn 1999 er mwyn gwella mynediad i wersi offerynnol a chanu ar gyfer cymuned gogledd Cymru a darparu ffynhonnell o waith rheolaidd i athrawon cerdd hunangyflogedig.
Mae’n cwmpasu 42 o diwtoriaid sy’n gweithio ar eu liwt eu hunain ac sy’n cynnig hyfforddiant unigol a grŵp i fwy na 500 o bobl yn wythnosol, yn amrywio o blant oed cyn-ysgol i bobl hŷn o oed pensiwn.
Mae’r rhain fel arfer yn weithgareddau wyneb yn wyneb yn Galeri Caernarfon, neu ganolfannau lloeren yn Theatr Twm o’r Nant, Dinbych, a Chapel Tabernacl, Rhuthun ac yn y gymuned ehangach.
Gohiriwyd gweithgareddau wyneb yn wyneb yn ystod cyfnod clo’r haf a chyfnod clo dros dro diweddar Cymru. Ond gyda chymorth cyllid o gronfa sefydlogi Cyngor Celfyddydau Cymru a wnaed yn bosibl gan y Loteri Genedlaethol, a pharodrwydd tiwtoriaid i addasu, trosglwyddwyd y rhan fwyaf o brosiectau cerdd y Ganolfan ar-lein.
Dywedodd cyfarwyddwr Canolfan Gerdd William Mathias, Meinir Llwyd Roberts: “Does dim dwywaith ein bod ni wedi wynebu rhwystrau digynsail wrth geisio cynnal y ddarpariaeth addysg gerddorol yn ystod y pandemig, ond rydym wedi llwyddo i addasu ein holl brosiectau rheolaidd i gynnig rhywfaint o ddarpariaeth ar-lein. Mae wedi agor ein llygaid i’r cyfleoedd sydd ar gael i ddefnyddio hyn fel dull o ddarparu gweithgareddau yn y dyfodol.
“Gwersi wyneb yn wyneb yw’r opsiwn gorau ac rydym yn edrych ymlaen yn eiddgar i allu dychwelyd i gynnal ein holl brosiectau wyneb yn wyneb, ond mewn rhai amgylchiadau lle nad yw hyn yn bosibl mae’r cyfleuster ar-lein yn opsiwn amgen gwych. Byddwn yn parhau i’w gynnig yn y tymor hir, ar ôl y pandemig.”
“Nid oes ond rhaid edrych ar enghraifft ryfeddol Elinor a Helen i weld sut y gall addysg gerddorol fynd y tu hwnt i ffiniau – rhai daearyddol, corfforol neu emosiynol.”
Rhoddwyd Elinor mewn cysylltiad â Helen a’i theulu sy’n caru cerddoriaeth, gan un arall o’i chyn-fyfyrwyr, sef Esyllt Roberts de Lewis, a gafodd ei magu yng Nghymru ond a symudodd i Batagonia i ddysgu.
Ar ôl iddynt gyfarfod, mi welodd Esyllt fod gan Helen botensial mawr ac y byddai’n elwa o diwtora mwy datblygedig. Cysylltodd Esyllt gydag Elinor i ofyn a allai argymell mentor da ac roedd wrth ei bodd pan benderfynodd Elinor ymgymryd â’r dasg ei hun.
Roedd Helen a’i mam, sy’n feiolinydd, wrth eu boddau.
Meddai Elinor: “Mae Helen yn fyfyriwr mor frwd a hunanysgogol, ac mae’n bleser pur gweithio efo hi. Roedd hi’n gwella’n amlwg ar ôl pum sesiwn yn unig ac ar hyn o bryd mae’n paratoi i ymuno â pherfformiad rhithwir ar-lein gyda myfyrwyr eraill Canolfan Gerdd William Mathias. A’r gobaith yw trefnu hynny’n fuan. Mae hi hefyd wedi cymryd rhan mewn gŵyl gerddoriaeth yn Buenos Aires.”
Gwladfa Gymreig ar ffin yr Ariannin a Chile yw Patagonia a wladychwyd gyntaf gan ymfudwyr o Gymru yn y 19eg ganrif. Dyma’r unig ran o’r byd heblaw Cymru lle mae’r Gymraeg yn cael ei siarad yn gyffredin. Mae Helen yn byw yn Gaiman, ger Trelew, yn ardal Chubut.
Ar ôl dros 6 mis o beidio cynnal gweithgareddau wyneb i wyneb rydym yn hynod falch o gyhoeddi bod gwersi un i un wyneb i wyneb wedi ail gychwyn yn ein canolfannau yn Galeri Caernarfon, Dinbych a Rhuthun ar gyfer y tiwtoriaid a’r disgyblion sy’n dymuno dychwelyd wyneb i wyneb. Rydym yn parhau i drefnu gwersi ar-lein ar gyfer y rhai sydd ddim yn dymuno cael gwersi wyneb i wyneb ar hyn o bryd.
Rydym wedi cymryd nifer o gamau i sicrhau bod y gwersi yn cael eu cynnal yn y modd mwyaf diogel gan leihau y risg o ledaenu Covid-19 yn cynnwys :
Dim ond defnyddio ystafelloedd sy’n caniatau pellter o oleiaf 2 fedr rhwng disgybl a thiwtor (o leiaf 3 medr ar gyfer gwersi llais, chwyth a phres).
Buddsoddi mewn sgriniau tryloyw i’w gosod rhwng disgybl a thiwtor.
Gosod gorsafoedd diheintio dwylo yn ein gofodau dysgu
Cymryd tymheredd disgyblion a thiwtoriaid cyn iddynt fynd i’w gwersi
Yn ogystal ag asesiad risg a pholisi Covid-19 rydym wedi llunio rheolau ar gyfer tiwtoriaid a disgyblion y mae angen iddynt gadarnhau eu bod am eu dilyn os yn mynychu gwersi wyneb i wyneb
Cadw cofnodion manwl i gydymffurfio a gofynion Profi, Olrhain a Diogelu
Mae croeso i unrhyw un sydd a diddordeb mewn cychwyn gwersi offerynnol neu leisiol wyneb i wyneb neu ar-lein gysylltu gyda ni i drafod posibiliadau.
Nid ydym yn cynnal unrhyw weithgareddau grwp wyneb i wyneb ar hyn o bryd ond rydym yn hynod ddiolchgar i Gyngor Celfyddydau Cymru am gefnogaeth ariannol sydd wedi ein galluogi i gynnal nifer o weithgareddau rhithiol i gadw cysylltiad efo’n cynulleidfa, cyrraedd bobl newydd a darparu gwaith i’n tiwtoriaid llawrydd. Mae hyn yn cynnwys :
Gwersi Theori – Rydym yn cynnal gwersi theori i ddisgyblion o oed ysgol mewn grwpiau bychan dros Zoom ar hyn o bryd. Mae sesiynau ar gyfer disgyblion o lefel dechreuwyr hyd at radd 5 ar gael ar hyn o bryd.
Camau Cerdd : Sesiynau i blant 6mis-3oed a 4-7oed. Ers mis Ebrill rydym wedi bod yn rhyddhau fideo newydd bob wythnos i’r plant a’u teulu wylio ar amser cyfleus iddyn nhw. Nid oes cost am y sesiynau yma ac mae modd cofrestru i gael mynediad yma.
Cyngherddau o gartrefi Tiwtoriaid a Chyn-ddisgyblion : Gan nad oes modd i ni gynnal ein cyfres o gyngherddau cymunedol ar hyn o bryd, mae nifer o’n tiwtoriaid a chyn-ddisgyblion wedi cael cyfle i recordio cyngherddau byr i’w rhyddhau bob nos Fawrth. Mae’r cyngherddau mwyaf diweddar ar gael i’w gwylio ar ein gwefan www.cgwm.org.uk
Ensembles a Cherddorfa Gymunedol : Rydym wedi bod yn darparu fideos a thraciau ymarfer ar gyfer nifer o’n aelodau ac mae rhai ensembles wedi cydweithio ar berfformiadau rhithiol yn cynnwys perfformiadau fel rhan o’n cyngerdd ar gyfer Gwyl Ryngwladol Gogledd Cymru ar-lein https://www.nwimf.com/canolfan-gerdd Rydym yn bwriadu cynnal sesiynau ensemble dros y we y tymor yma.
Canfod y Gân : www.canfodygan.cymru. Mae nifer o’n aelodau wedi bod yn cymryd rhan mewn perfformiadau rhithiol ac rydym newydd ddechrau cynnal sesiynau grwp dros zoom. Rydym yn hynod ddiolchgar i Spirit of 2012 (arianwyr y prosiect) am eu cefnogaeth a’u hyblygrwydd.
Sgwrs a Chân : Gan nad ydym yn gallu teithio o amgylch Gwynedd yn cynnal ein sesiynau Sgwrs a Chân i bobl hŷn yn y gymuned, ers mis Ebrill rydym wedi bod yn ebostio linc i sesiynau rhithiol i nifer o’n aelodau. Rydym hefyd yn y broses o baratoi CD ar gyfer yr aelodau sydd ddim â chysylltiad i’r we ac mae rhagor o gynlluniau ar y gweill mewn partneriaeth gyda’n arianwyr Cyngor Gwynedd.
Diweddariad parthed ein Gwyliau Cerdd
Gŵyl Biano Ryngwladol Cymru : Yn anffodus bu’n rhaid gohirio yr Ŵyl oedd i fod i’w chynnal yn Galeri Caernarfon 1-4 Mai 2020. Edrychwn ymlaen yn fawr fodd bynnag at gynnal gwyl rhwng y 30 Ebrill – 3 Mai 2021 yn Galeri Caernarfon. Rydym yn cadw llygad ar ddatblygiadau y sefyllfa Covid-19 ac yn trafod addasiadau posibl i’r gweithgareddau.
Yn dilyn llwyddiant ein Diwrnod Piano i lansio yr Wyl yn Nhachwedd 2019, rydym yn cynnal Diwrnod Piano Rhithiol ar yr 21ain o Dachwedd 2020. Am fwy o fanylion, plis ewch i wefan yr Ŵyl: www.gwylbiano.co.uk
Gŵyl Delynau Cymru : Bu’n rhaid canslo Gŵyl Delynau 2020 ond edrychwn ymlaen at gynnal Gŵyl ar y 30-31 Mawrth 2021. Fel gyda’r Ŵyl Biano rydym yn cadw llygad ar y datblygiadau ac yn brysur yn ystyried bob math o gynlluniau posibl i sicrhau ein bod yn cael Gŵyl lwyddiannus arall yn 2021. www.gwyltelyncymru.co.uk
Hoffem ddiolch o galon i’n tim arbennig o gerddorion llawrydd am eu cydweithrediad dros y misoedd diwethaf. Mae hi’n gyfnod anodd a phryderus iawn iddynt a byddwn yn parhau i wneud ein gorau glas i warchod cymaint o’u gwaith a phosibl yn CGWM.
Ein gobaith yn y misoedd i ddod yw ail gychwyn rhagor o weithgareddau wyneb i wyneb gan gadw o fewn y rheolau diweddaraf. Mae gweithio ar-lein dros y misoedd diwethaf hefyd wedi agor ein llygaid i ffyrdd newydd o weithio ac edrychwn ymlaen at barhau i gynnal rhai gweithgareddau ar-lein yn ychwanegol i’n rhaglen arferol yn y dyfodol. Os hoffech wybodaeth bellach am unrhyw weithgareddau mae croeso i chi gysylltu gyda ni ar post@cgwm.org.uk neu 01286 685230.
Cofiwch ein dilyn ar y cyfryngau cymdeithasol, neu beth am ymuno efo’n rhestr ebostio i dderbyn bwletinau achlysurol.
Mae grŵp cerddorol sydd wedi bod yn achubiaeth i bobl ag anableddau dysgu yng Ngwynedd yn y cyfnod clo wedi lansio fideo newydd gyda chymorth sêr o fyd cerddoriaeth.
Yn perfformio gydag aelodau, tiwtoriaid a gwirfoddolwyr oedd yn ymwneud â phrosiect Canfod y Gân oedd Geraint Lovgreen, o Gaernarfon, Dewi Pws sy’n byw yn Nefyn ym Mhen Llŷn, ynghyd â Rhys Parry sy’n chwarae gitâr gyda band Bryn Fôn.
Cynhyrchwyd y fideo trwy ddefnyddio sain a fideo gydag aelodau’n creu cerddoriaeth byrfyfyr ac fe’i recordiwyd gan aelodau’r teulu neu weithwyr cymorth ar ffonau a thabledi.
Yna cymysgwyd a golygwyd y trac cerddoriaeth gan Edwin Humphreys, o Bwllheli, sy’n diwtor gyda’r prosiect a chrëwyd y fideo gan Gwydion Davies, o Ganolfan Gerdd William Mathias (CGWM).
Nid yw’r pandemig Coronafeirws wedi atal y grŵp rhag creu cerddoriaeth er gwaetha’r ffaith nad ydynt yn gallu cyfarfod ar gyfer eu sesiynau bob pythefnos yng Nghaernarfon, Pwllheli a Harlech.
Dan arweiniad CGWM a chan weithio mewn partneriaeth â Thîm Anableddau Dysgu Cyngor Gwynedd, maent wedi creu fideo o aelodau yn perfformio ‘Hen Wlad Fy Nhadau’ yn ogystal â darn unigryw gan aelodau’r grŵp eu hunain a fydd gobeithio yn profi’n boblogaidd ar y cyfryngau cymdeithasol.
Mae’r prosiect, sy’n cael ei ariannu gan grant tair blynedd Spirit of 2012, cronfa etifeddiaeth gemau Olympaidd Llundain 2012, yn rhoi cyfle i bobl anabl a phobl nad ydynt yn anabl ddod at ei gilydd i greu cerddoriaeth gyda’r nod o wella iechyd meddwl a lles.
Mae Matthew Murray, 25 oed, o Fangor, sy’n aelod o grŵp Caernarfon, wrth ei fodd cael bod yn rhan o’r grŵp.
Meddai “Rwy’n hoffi rapio ac rwyf wedi bod yn ysgrifennu fy sdwff fy hun ers amser maith. Roedd fy ngweithiwr cymdeithasol yn chwilio am brosiect cerddoriaeth y gallwn gymryd rhan ynddo a dyna sut y gwnes i ymuno efo Canfod y Gân.
“Rwy’n gwirfoddoli mewn caffi yng nghanolfan hamdden Caernarfon ar ddydd Llun, neu mi oeddwn i’n gwneud hynny nes daeth y feirws. Felly, mi wnes i ddechrau mynd i Canfod y Gân ar ôl fy shifft yn y caffi. Rwyf wrth fy modd yn gweithio efo pobl eraill ac rwy’n hoffi popeth am y grŵp.
“Rwyf wedi cyfarfod efo ffrind yno sy’n gwirfoddoli ac rydym yn mynd i weithio efo’n gilydd ar rai raps ac rydym yn bwriadu recordio rhai o fy ngeiriau. Mae hynny’n gyffrous iawn.
“Rwy’n ysgrifennu beth bynnag sy’n dod i mewn i fy mhen. Rwy’n ysgrifennu am bethau sy’n digwydd yn fy mywyd, am faterion teuluol a phethau felly.
Ychwanegodd: “Mi wnes i fwynhau cymryd rhan mewn creu’r fideo rydym wedi’i wneud. Ysgrifennais eiriau oedd yn sôn am yr amseroedd caled a sut rydyn ni a ffrindiau a theulu yn ymdopi efo’r pandemig. “
Mae Terry Tuffrey, 20 oed, o Flaenau Ffestiniog, yn aelod o grŵp Harlech ac mae’n fyfyriwr yng Ngholeg Meirion Dwyfor yn Nolgellau lle mae’n astudio sgiliau byw’n annibynnol.
Meddai: “Rydw i fel arfer yn mynd bob yn ail nos Fawrth ac yn ei hoffi’n fawr. Rwy’n berson cymdeithasol iawn ac rwy’n cael cyfarfod efo ffrindiau o Harlech a’r ardal. Mae bob amser yn hwyl ac rwy’n dysgu sgiliau canu newydd.
“Yn aml mae ganddyn nhw offerynnau newydd i roi cynnig arnyn nhw ond mae’n well gen i ganu er fy mod i’n gallu chwarae tambwrȋn a chlychau gwynt a phethau fel yna. Dechreuais fynd pan oeddwn i’n 18 oed a dim ond 20 oed ydw i rŵan. Dwi’n hoffi’r canu rydyn ni’n ei wneud oherwydd fy mod i’n cael canu’r math o bethau rydw i’n eu hoffi.
Ychwanegodd: “Mae’r feirws wedi bod yn erchyll ac wedi atal sesiynau Canfod y Gân. Fel teulu rydyn ni’n dilyn y canllawiau ac yn gobeithio am y gorau, dyna’r cyfan fedrwch chi ei wneud.
“Ond rwy’n edrych ymlaen at fynd yn ôl a chyfarfod efo pawb eto.”
Yn ôl rheolwr y prosiect, Mared Gwyn-Jones, y nod yw galluogi pob aelod o’r grŵp i ddod ynghyd gyda thiwtoriaid cerdd proffesiynol a gwirfoddolwyr i greu cerddoriaeth mewn ysbryd o gydraddoldeb.
Meddai: “Mae Spirit of 2012 yn dyfarnu grantiau ar gyfer gweithgareddau celfyddydol, chwaraeon a gwirfoddoli cynhwysol mewn cymunedau sy’n dod â phobl at ei gilydd i wella eu lles sef yr union beth mae Canfod y Gȃn yn ei wneud.
“Mae’r pandemig Coronafeirws wedi atal ein grwpiau bob pythefnos ym mhob un o’r tri lleoliad ac mae’n rhaid i ni dderbyn bod hynny’n debygol o barhau am gryn amser.
“Fodd bynnag, rydym wedi gweithio gyda’n gilydd i ddatblygu dulliau amgen o weithio. Roedd methu â chyfarfod a chydweithio wyneb yn wyneb yn ergyd enfawr i lawer o’n haelodau yn ogystal â’r tiwtoriaid cerdd llawrydd a fu’n gweithio ar y prosiect.
“Ers gorfod atal cyfarfodydd grŵp rydym wedi bod yn cadw mewn cysylltiad â llawer o’n haelodau trwy alwadau ffôn rheolaidd a recordiadau fideo o hoff ganeuon.
“Mae hyn wedi bod yn bwysig iawn wrth gadw ysbryd a chadw’r prosiect i fynd.
“Mae ein grŵp yng Nghaernarfon wedi mynd â’r cyfarfod o bell hwn gam ymhellach trwy greu eu prosiect eu hunain.
“Dechreuodd y syniad wedi ni dderbyn dau glip o aelod o’r grŵp Llŷr Griffith, o Lanllyfni, yn chwarae’r anthem genedlaethol ar allweddellau ac yna alaw arbennig ein grŵp, y mae’r gerddoriaeth a’r geiriau wedi’u cyfansoddi gan aelodau yn gweithio gyda’i gilydd.”
“Cafodd Edwin Humphreys ei ysbrydoli i ddechrau rhywbeth wnaeth droi’n gaseg eira gerddorol. Trwy ddefnyddio clipiau Llŷr, a chlipiau gan diwtoriaid, aelodau a gwirfoddolwyr eraill, creodd drac o’r gân arbennig hon.
“Mae wedi creu trac cwbl wych ac ysbrydoledig yn ei stiwdio recordio ei hun gyda’r clipiau y mae aelodau’r grŵp wedi’u hanfon ato ac mae Gwydion Davies wedi creu fideo ardderchog i fynd gyda’r trac.
“Rŵan rydym yn bwriadu ailadrodd y prosiect hwn gyda’n grwpiau eraill ac mae’r broses honno bellach ar y gweill gyda’n grwpiau yn Harlech a Pwllheli.”
Bu Edwin, o Bwllheli, yn gweithio fel cerddor sesiwn am nifer o flynyddoedd cyn ailhyfforddi i fod yn nyrs seiciatrig.
Meddai: “Mi wnaeth aelodau recordio pytiau ar eu ffonau ac rydw i wedi rhoi’r darnau unigol hynny at ei gilydd mewn un recordiad. O gofio bod yn rhaid i aelodau recordio eu hunain ar ffonau symudol neu dabledi maen nhw wedi gwneud yn dda iawn.
“Rwy’n falch iawn gyda’r hyn rydyn ni wedi’i gyflawni efo’n gilydd a gobeithio y gall y ddau grŵp arall wneud rhywbeth tebyg rŵan. Rwy’n edrych ymlaen yn arw at weithio efo nhw.”
Dywed ei gyd-diwtor Gwenan Gibbard, o Bwllheli, sy’n delynores nodedig, bod ymwneud â’r cynllun wedi bod yn y “bleser pur”.
Meddai: “Mae holl brofiad Canfod y Gân wedi bod yn fraint. Mae’n anhygoel gan fod yno dalent go iawn allan yna a’r peth gorau am y cyfan yw bod pawb yn gwneud ffrindiau newydd.
“Cyn y Nadolig mi wnaethon ni gynnal ychydig o berfformiadau cyhoeddus a oedd yn arbennig. Mi wnaethon ni berfformio cerddoriaeth fel grŵp a chael ambell berfformiad unigol hefyd.”
“Ar y fideo mae yna gymysgedd eclectig o offerynnau. Chwaraeodd sawl aelod o’r grŵp gitâr, mae yna hefyd sielydd, ffliwtydd, drymwyr a chwaraewr glockenspiel a llawer o leisiau gwahanol gan gynnwys Matthew Murray sy’n gwneud ei rapiau ei hun.”
Dywedodd cyfarwyddwr CGWM, Meinir Llwyd Roberts: “Mae wedi bod yn hyfryd gweld Canfod y Gân yn datblygu yn ystod y 18 mis ers i ni dderbyn cefnogaeth gan Spirit of 2012 ac rydym yn falch iawn ein bod wedi gallu cadw cysylltiad â’n haelodau a sicrhau bod cerddoriaeth yn parhau i fod yn rhan o’u bywydau yn ystod y cyfnod clo.
“Rydym yn credu bod gan bawb gân i’w chanu a bod pawb yn haeddu’r cyfle i ddarganfod a rhannu eu cân.”
Mae drysau ein canolfannau yng Nghaernarfon, Dinbych a Rhuthun ar gau ar hyn o bryd ond gyda chydweithrediad ein tîm gwych o diwtoriaid mae’r gerddoriaeth yn parhau. Dyma flas o’r gweithgareddau sydd gennym ar-lein ac mae mwy i ddod yn yr wythnosau nesaf…
Bydd tiwtoriaid cerdd o ganolfan
gerddoriaeth nodedig yn gweld y byrddau’n cael eu troi fis nesaf pan fyddant yn
perfformio o flaen cynulleidfa sy’n llawn myfyrwyr fel rhan o achlysur i godi arian
i ŵyl biano arbennig.
Yn ymuno â’r pianydd cyngerdd
rhyngwladol Iwan Llewelyn-Jones bydd llond gwlad o gerddorion Cymreig dawnus o
Ganolfan Gerddi William Mathias ar gyfer cyngerdd arbennig am 3yp ar ddydd Sul,
Tachwedd y 10fed, er budd Gŵyl Biano Ryngwladol Cymru.
Bydd y tiwtoriaid yn cychwyn ar
daith gerddorol ledled y byd, o Ewrop i America ac Awstralia, gan berfformio
deuawdau a thriawdau o repertoire clasurol, poblogaidd a jazz.
Sefydlwyd y ganolfan gerdd, sydd â lleoliadau
yng Nghaernarfon, Dinbych a Rhuthun, ddau ddegawd yn ôl yng Nghaernarfon gyda
chefnogaeth Cyngor Celfyddydau Cymru er mwyn helpu offerynwyr a chantorion o
bob oed a gallu i gyrraedd eu potensial.
Mae gan y ganolfan, sydd wedi
helpu i lansio gyrfaoedd cenedlaethol a rhyngwladol degau o gerddorion, bellach
mwy na 40 o diwtoriaid yn gweithio ar eu liwt eu hunain gan gynnwys y delynores
ryngwladol o fri Elinor Bennett, sydd wedi dysgu yn y ganolfan o’r cychwyn
cyntaf.
Bydd cyngerdd y mis
nesaf, a gynhelir yn Galeri, Caernarfon am 3yp ar ddydd Sul, Tachwedd y 10fed, yn arddangos doniau naw o diwtoriaid piano’r
ganolfan mewn digwyddiad cymunedol hwyliog sy’n cynnwys amrywiaeth o glasuron
poblogaidd.
Bydd y cyngerdd, a drefnwyd gan
Iwan Llewelyn-Jones, Cyfarwyddwr Artistig Gŵyl Biano Ryngwladol Cymru, yn codi
arian tuag at noddi gwobr gystadleuaeth yn yr ŵyl piano fydd yn cael ei chynnal
y flwyddyn nesaf.
Meddai: “Mae hwn yn ddigwyddiad cymunedol ac mae
croeso i bawb. Mae’r tiwtoriaid i gyd wedi gwahodd eu myfyrwyr hefyd ac felly
bydd y disgyblion yn cael cyfle unigryw i weld eu tiwtoriaid yn perfformio.
“Mae llawer o waith yn mynd i
baratoi disgyblion ar gyfer arholiadau a chystadlaethau ac mae hon yn ffordd
braf i droi’r byrddau.
“Rydyn ni i gyd yn ffrindiau a’r
peth braf am wneud rhywbeth fel hyn drwy ddod at ein gilydd fel ensemble, yw ei
fod yn gymaint o hwyl. Does dim rhaid i chi siarad, dim ond chwarae. Rydych
chi’n gadael i’r gerddoriaeth wneud y siarad drosoch chi.
“Mi wnaethon ni
gynnal cyngerdd tebyg yn 2015 i lansio gŵyl 2016. Roedd rhywfaint o nerfusrwydd
ymlaen llaw, wrth gwrs, gan nad oes gan rai o’r tiwtoriaid yr amser i
berfformio’n gyhoeddus yn aml ond roedden nhw wrth eu boddau, roedd yn brofiad
gwefreiddiol i ni i gyd. Dyma yw hanfod y peth.”
Bydd y cyngerdd yn cynnwys Glian
Llwyd, Nia Davies-Williams, Steven Evans, Ann Peters Jones, Helen Owen, Hawys
Price, Teleri-Siân, Sian Wheway ac Iwan.
Ymhlith yr uchafbwyntiau bydd
perfformiadau o glasur poblogaidd Saint Saens ‘Carnifal yr Anifeiliaid’, ‘En
bateau’ Debussy, Symffoni Rhif 5 Beethoven a’r Nutcracker Suite gan Tchaikovsky
yn cael eu perfformio ar ddau biano mawr.
“Mae hwn yn un o ddau ddigwyddiad lansio sy’n dod
â’r ganolfan gerddoriaeth a’r bobl sy’n gweithio ynddi at ei gilydd i gael cyfle
i arddangos eu doniau,” meddai Iwan,
“Rydw i wedi rhoi llawer o feddwl
i’r detholiad o gerddoriaeth ac wedi ceisio ei wneud mor ddeniadol â phosib.
Mae’r pianyddion i gyd yn rhoi o’u hamser eu hunain am ddim ar gyfer y cyngerdd
hwn a byddai’n hyfryd gweld y lle’n llawn fel y gwnaethom yn ôl yn 2015. Mae
croeso i bawb.”
Ychwanegodd Meinir Llwyd Roberts, Cyfarwyddwr Canolfan
Gerdd William Mathias: “Mae’n rhaglen liwgar a diddorol iawn a fydd yn apelio
at deuluoedd a phobl o bob oed.
“Mae hefyd yn gyfle gwych i
glywed y tiwtoriaid eu hunain yn perfformio, yn enwedig ar gyfer eu myfyrwyr eu
hunain. Maen nhw i gyd yn dysgu ar wahanol adegau ar wahanol ddiwrnodau a
chyda’r nos ac mae’n braf dod â nhw at ei gilydd i berfformio fel tîm. “
Mae Gŵyl Biano Ryngwladol Cymru, a drefnir gan
Ganolfan Gerdd William Mathias, yn cael ei chynnal rhwng 1-4 Mai 2020 a bydd yn
archwilio’r tri maes allweddol o berfformio, cystadlu ac addysgu.
Bydd gŵyl y flwyddyn nesaf yn talu gwrogaeth i
Ludwig van Beethoven a’i etifeddiaeth bianyddol fel rhan o ddathliadau sy’n
nodi 250 mlynedd ers ei eni.
Mae Diwrnod Piano hefyd yn cael ei gynnal ar Dachwedd 23 yn yr Ysgol
Gerdd ym Mhrifysgol Bangor fel digwyddiad lansio pellach i’r ŵyl www.pianofestival.co.uk.
I archebu tocynnau ar
gyfer Cyngerdd y Tiwtoriaid Piano ewch i: www.galericaernarfon.com neu ffoniwch 01286 685222
Bydd un o
sopranos enwocaf Cymru yn cymryd rhan flaenllaw mewn cyngerdd i ddathlu 20
mlynedd ers sefydlu Canolfan Gerdd sydd â changhennau yng Nghaernarfon, Dinbych
a Rhuthun.
Ynghyd â bod yn
unawdydd o fri rhyngwladol, mae Mary Lloyd-Davies wedi dysgu yng Nghanolfan
Gerdd William Mathias ers y cychwyn cyntaf.
Sefydlwyd y Ganolfan
yng Nghaernarfon, gyda chefnogaeth gan Gyngor Celfyddydau Cymru, ugain mlynedd
yn ôl gan grŵp o bobl oedd â diddordeb mawr mewn addysg cerddoriaeth, gyda’r
nod o alluogi cerddorion a chantorion i gyrraedd eu potensial.
Bydd y cyngerdd
yn cael ei gynnal yn Galeri Caernarfon dydd Sadwrn y 7fed o Fedi, pan fydd nifer
o gerddorion arbennig yn ymuno gyda Mary Lloyd-Davies i nodi’r garreg filltir
arbennig hon.
Ymhlith yr
uchafbwyntiau eraill bydd perfformiadau gan y delynores nodedig Elinor Bennett,
a fu’n allweddol yn sefydlu y ganolfan, a’r ffliwtydd hynod dalentog, Rhiannon
Mathias, merch y cyfansoddwr blaenllaw, yr Athro William Mathias, yr enwyd y
ganolfan ar ei ôl.
Er ei bod wedi
mwynhau gyrfa sydd wedi ei gweld yn perfformio yn nhai opera gorau’r byd, mae Mary
Lloyd-Davies, sy’n byw yn Llanuwchllyn, ger y Bala, wedi aros yn agos at ei
gwreiddiau trwy diwtora myfyrwyr llais yn y ganolfan.
Meddai: “Rydw i
wedi bod yn perfformio ers tua 1969 ac wedi mwynhau gyrfa fendigedig. Mae ‘na
nifer o uchafbwyntiau gwych ac wrth gwrs yn anochel ambell i bwynt isel hefyd.
“Un uchafbwynt
oedd perfformio yn Nhŷ Opera La Scala yn
Milan mewn opera o’r enw 1984 sy’n seiliedig ar lyfr enwog George Orwell.
“Rwyf hefyd wedi
perfformio yn Hansel a Gretel yn San Francisco a Houston ac yn Elecktra gan
Strauss yn yr Opéra Bastille ym Mharis. Fe wnes i fy ymddangosiad cyntaf yn y
Tŷ Opera Brenhinol fel y person deud ffortiwn yn Arabella. Fe wnes i hefyd
treulio 22 mlynedd efo Opera Cenedlaethol Cymru gan chwarae prif rannau yn
Fidelio, Macbeth, Elektra, Tosca, Ballo in Maschera a Tristan and Isolde.”
“Daeth y ‘big
break’ i mi yn 1992. Roeddwn wrth gefn ar gyfer y brif ran yn opera Richard
Strauss Elektra. Fe aeth y brif gantores
yn sâl, a bu’n rhaid i mi gamu i mewn heb lawer o rybudd o gwbl.
“Yna cefais
gynnig y brif ran yn Elektra ym 1995 ar gyfer cynhyrchiad arall gan WNO ac yna
camu i mewn ar fyr rybudd ar gyfer yr un rôl yn Opéra Bastille ym Mharis ar gyfer cynhyrchiad
gwahanol. Roedd hynny hefyd yn hwb mawr i’m gyrfa.”
Ychwanegodd: “Yn
ogystal a gweithiau operatig, byddaf yn perfformio rhai o ganeuon gwerin traddodiadol
Cymru a drefnwyd gan William Mathias, gyda’r delynores Elinor Bennett yn y
cyngerdd. Perfformiais y caneuon gwerin yma yn ystod gwasanaeth coffa y
ddiweddar Yvonne Mathias, gweddw William Mathias ’, ar gais eu merch Rhiannon.
“Mae trefn y
cyngerdd yn drawiadol iawn oherwydd ynghyd ag Elinor Bennett mae gennym y
delynores Glain Dafydd a’r pianydd Glian Llwyd, y ddwy ohonynt yn gyn-fyfyrwyr
Canolfan Gerdd William Mathias.
“Hefyd yn
perfformio bydd cyn-fyfyriwr sydd wedi dod yn artist llwyddiannus dros ben,
Casi Wyn; y sielydd Gwydion Rhys a’r sopranos Tesni Jones a Lisa Dafydd, y ddwy
yn fyfyrwyr yng nghangen CGWM yn Ninbych cyn mynd ymlaen i astudio yng Ngholeg
Cerdd Brenhinol y Gogledd, Manceinion.
“Bydd yn noson
fendigedig o gerddoriaeth ac yn ffordd wych o ddathlu 20 mlynedd o lwyddiant
Canolfan Gerddi William Mathias.”
“Mae’n bwysig
iawn bod gennym Ganolfan Gerdd William Mathias yng Ngogledd Cymru. Nid oes
unrhyw le arall yn y rhanbarth mewn gwirionedd sy’n cynnig ystod mor eang o
weithgareddau cerddoriaeth o ansawdd uchel. Ac mae’r cyngerdd hwn yn mynd i fod
yn ddathliad o rywbeth eithaf arbennig.”
Yn ôl Cyfarwyddwr
y Ganolfan, Meinir Llwyd Roberts, mae elusen Canolfan Gerdd William Mathias yn le arbennig llawn bwrlwm cerddorol i
gerddorion o bob oed.
Meddai: “Dechreuodd
y Ganolfan 20 mlynedd yn ôl gan gynnig gwersi un i un ac erbyn hyn mae gennym dros
40 o diwtoriaid llawrydd. Yn ogystal â darparu gwersi yn ein prif gangen yn
Galeri Caernarfon rydym hefyd yn darparu hyfforddiant yn Ninbych a Rhuthun gyda
gwersi yn cael eu cynnal yno ddwy noson yr wythnos.
“Ond rydym yn
gwneud cymaint mwy na chynnig hyfforddiant un i un. Mae gennym brosiect cerdd
yn arbennig ar gyfer plant cyn oedran ysgol, rydym yn gweithio mewn cartrefi
gofal yn cynnig cerddoriaeth i bobl sy’n byw gyda dementia, yn trefnu grwpiau
canu mewn cymunedau gwledig ac yn ddiweddar, rydym wedi sicrhau grant sylweddol
i ddatblygu ein darpariaeth ar gyfer oedolion sydd ag anableddau dysgu.
“Rydym hefyd yn
cynnig amrywiaeth o ensembles a dosbarthiadau meistr ac yn trefnu Gŵyl Delynau
Cymru yn flynyddol yn ogystal â Gŵyl Delynau Ryngwladol a Gŵyl Biano Ryngwladol
bob pedair mlynedd.
“Mae’r ystod o
weithgareddau rydyn ni’n ymwneud â nhw wedi tyfu’n sylweddol ac yn parhau i
wneud hynny. Ac mae llawer o’n myfyrwyr wedi mynd ymlaen i fod yn gerddorion llwyddiannus
iawn. “
“Bydd yn noson
arbennig o gerddoriaeth gyda rhywbeth at ddant pawb a byddwn yn annog pawb sy’n
mwynhau cerddoriaeth i archebu eu tocynnau nawr a dod i ddathlu efo ni.”
Ar y 5ed o Fawrth, mi gynhaliwyd ymarfer cyntaf ensemble offerynnol newydd i oedolion, Cerddorfa Gymunedol Caernarfon, yng Nghaernarfon.
Dan arweiniad y sielydd, Nicki Pearce o Fae Colwyn a Steven Evans, yn
wreiddiol o Gaernarfon fel repetiteur, mae’r gerddorfa gymunedol yn gyfarfod ar
nosweithiau Mawrth o 8yh-9.15yh yn Theatr Seilo yng Nghaernarfon.
Mynychodd un-ar-bymtheg o aelodau yr ymarfer cyntaf, gyda thri arall yn
ymuno yn yr ail wythnos.
Mae hi wedi bod yn freuddwyd gan Nicki Pearce, arweinydd y gerddorfa, i
sefydlu cerddorfa i oedolion ers blynyddoedd. Dywedodd Nicki:
“Dwi wrth fy modd fy mod i wedi sefydlu cerddorfa gymunedol ar gyfer
oedolion yma yng Nghaernarfon o’r diwedd.”
“Mae gymaint o oedolion sydd yn dysgu a sydd wedi bod yn cael gwersi
cerddoriaeth un-i-un a mae hyn yn ffordd wych iddynt ddod ynghyd i gael hwyl
drwy gerddoriaeth.”
“Mae o hefyd yn ffordd dda i oedolion sydd efallai heb gyffwrdd yn eu
offerynnau ers blynyddoedd i ail-gydio ynddi eto ac i gael tro mewn awyrgylch
gyfeillgar a chefnogol.”
Mae’r fenter newydd yn cael ei drefnu gan Ganolfan Gerdd William
Mathias, sydd wedi’i leoli yn y Galeri yng Nghaernarfon ac yn darparu
hyfforddiant gerddorol o safon uchel, yn ogystal a threfnu amrywiaeth o
weithgareddau gymunedol drwy Gymru.
Fe sylweddolodd Meinir Llwyd, cyfarwddwr Canolfan Gerdd William Mathias,
fod angen y math hwn o ensemble yng Nghaernarfon. Dywedodd:
“Mae Nicki Pearce a minnau wedi bod yn trafod y posibilrwydd o greu
cerddorfa fyddai’n cynnig cyfleon i oedolion i ddod ynghyd i gymdeithasu ac i
fwynhau creu cerddoriaeth ers peth amser.”
“Roedd Steven Evans, sydd wedi dechrau rhoi gwersi piano yn y ganolfan
yn ddiweddar wedi mynegi diddordeb mewn bod yn rhan o’r fenter hefyd.”
“Mae hi’n ddiddorol gweld fod y nifer o oedolion sydd yn derbyn gwersi
un-i-un yng Nghanolfan Gerdd William Mathias wedi cynyddu dros y blynyddoedd
diwethaf, sydd yn newyddion da iawn.”
“Er hyn, roeddent yn gweld y galw i ddarparu mwy o gyfleon i’r oedolion
sydd yn derbyn gwersi un-i-un i gymryd rhan mewn hyfforddiant grŵp yn ogystal a
annog y rhai oedd arfer chwarae offeryn – efallai pan roeddent yn blentyn, i
ail-gydio yn eu hofferynnau eto.”
Un o’r aelodau a wnaeth fwynhau’r ymarfer cyntaf oedd Gwyneth M Davies o
Benllech sy’n chwarae’r Cornet Bb.
“Dim ond yn ddiweddar iawn dw’i wedi bod yn derbyn gwersi, er fy mod i
wedi bod yn chwarae’r corn ers rhyw ddeng mlynedd.”
“Mi ydw i wrth fy modd â cherddoriaeth – ac yn aelod brwd o Seindorf LSW
ynghyd â Chôr Hamdden Mathias – côr lleisiau merched sy’n cyfarfod ar
brynhawniau Iau yng Nghaernarfon.”
“I ddweud y gwir ro’n i reit nerfus cyn yr ymarfer cyntaf – a ddim yn
gwybod beth i ddisgwyl.”
“Ond dan ni wedi jelio yn dda iawn erbyn hyn a dw’i wedi neud ffrindiau
newydd – dan ni’n gefnogol iawn o’n gilydd a mae pawb i weld yn mwynhau.”
“Mae’r arweinydd Nicki Pearce yn fendigedig – mae hi’n sylweddoli bod ni
i gyd o lefelau gwahanol, ac yn cymryd hyn i ystyriaeth wrth ddewis y rhannau.
Fe wnaeth o godi fy nghalon fy mod i’n medru chwarae’r rhan ges i.”
“Dw’i hefyd wedi bod yn annog fy ffrindiau i ymuno – mae ganddyn nhw
ddiddordeb ac pob tro yn gofyn i mi sut mae’r ymarferion wedi mynd – gobeithio
y dawn nhw i roi cynnig ar y gerddorfa.”
Un o’r aelodau wnaeth fwynhau’r ymarfer cyntaf oedd Desmond Burton o Fangor a fu’n diwtor Saesneg dramor ers bron i 25 mlynedd. Dywedodd Desmond:
“Dim bwys beth yw eich profiad na’ch lefel, os ydych yn meddwl y buasech yn mwynhau chwarae cerddoriaeth gydag eraill, dewch i ymuno gyda ni yn y Gerddorfa Gymunedol. Dydi llawer ohonom ni erioed wedi chwarae mewn cerddorfa o’r blaen, felly peidiwch a phoeni y bydd pawb arall yn well na chi, oherwydd mae’n siŵr na fyddan nhw!”
Roedd Nicki Pearce a Steven Evans yn falch iawn o weld amrywiaeth o
offerynnau. Yn ôl Steven:
“Mi wnes i feddwl y basa hi’n anodd cael chwaraewyr chwyth a phres – ond
ni chafom unrhyw drafferth o gwbl – er mi fuasen yn gallu gwneud efo mwy o
feiolinwyr!”
Ers yr ymarfer cyntaf mae mwy o aelodau wedi ymuno a mae croeso cynnes
yn disgwyl aelodau newydd a fyddai’n hoffi ymuno gyda’r gerddorfa.
Mi fydd cyfres newydd Cerddorfa Gymunedol Caernarfon yn cychwyn ar y
9fed o Ebrill.
I gofrestru ac am fwy o wybodaeth, caiff aelodau eu hannog i gysylltu gyda Canolfan Gerdd William Mathias.
Mae Canolfan Gerdd William Mathias yn
falch o gyhoeddi eu bod am sefydlu cerddorfa gymunedol newydd yn arbennig i oedolion.
Bydd yr ymarfer cyntaf yn cael ei gynnal
yn Theatr Seilo Caernarfon ar y 5ed o Fawrth, gan gychwyn am 8:00yh.
Bydd y gerddorfa yn cael ei harwain
gan Nicki Pearce, sydd wedi bod yn breuddwydio am gael sefydlu cerddorfa o’r
fath ers peth amser.
Dywedodd Nicki, sydd hefyd yn
dysgu’r sielo yng Nghanolfan Gerdd William Mathias: “Cerddorfa gymunedol fydd
hon i oedolion – a carwn annog unrhyw un sydd efallai wedi bod yn derbyn gwersi
am gwpwl o flynyddoedd, neu efallai sydd heb chwarae eu hofferynnau ers dipyn i
ymuno yn yr hwyl!”
Hefyd yn ymuno â Nicki fydd Steven Evans, fel répétiteur i’r gerddorfa.
Anogir unrhyw un sydd efo diddordeb mewn ymuno i gysylltu â Chanolfan Gerdd William Mathias am ragor o fanylion cyn gynted a phosib. Bydd angen cofrestru ymlaen llaw.
Mae cwcis yn helpu ni ddeall sut mae ein gwefan yn cael ei ddefnyddio gan ymwelwyr, ac yn angenrheidiol er mwyn i rai rhannau o’n gwefan weithio’n gywir.