Mae Wyn ap Gwilym o Lanfair Dyffryn Clwyd, Rhuthun, wedi profi llwyddiant yn ddiweddar wedi iddo basio ei arholiad Telyn Gradd 3.
Mae Wyn yn un o ddisgyblion Morwen Blythin ac yn astudio yng Nghanolfan Gerdd William Mathias yn Ninbych. Wrth ei fodd gyda cerddoriaeth mae Wyn eisoes wedi llwyddo ei gradd 8 piano tra’n ddisgybl yn Ysgol Ramadeg Abergele, cyn iddo fynd ymlaen i astudio Micropalaentoleg, sef yr astudiaeth o micro-ffosiliau ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Wrth astudio yn Aberystwyth, digwyddodd Wyn ymweld â Eisteddfod Caerfyrddin lle y gwelodd stondin yn arddangos telyn newydd oedd wedi ei wneud o carbon fiber. Roedd gan Wyn ddiddordeb mawr yn yr offeryn, gan benderfynu i brynu’r offeryn.
Fe aeth â’r delyn yn ôl gyda ef i’r Ynysoedd Solomon lle’r oedd yn byw a gweithio ar y pryd. Roedd Wyn yn gweld chwarae’r delyn yn weithgaredd gwerthfawr gan ei atgoffa o’i wreiddiau Cymreig tra’r oedd mor bell o Gymru. Atgofia Wyn:
‘Buais yn chwarae’r delyn mewn nifer o lefydd yn yr Ynysoedd, y lle mwyaf diddorol oedd ar long ymchwil Ffrengig, Y Norris. Roedd y rhan helaethaf o’r criw yn dod o Lydaw, ac fe gafwyd lot o hwyl yn canu geiriau Llydaweg i alawon gwerin Cymreig!’
Nid tan ar ôl iddo ddychwelyd i Gymru yng nghanol y 70au er mwyn astudio gradd doethuriaeth yn Aberystwyth y bu i Wyn gychwyn gymryd gwersi telyn. Ond gyda pwysau’r gwaith a babi newydd, rhaid oedd rhoi’r delyn i un ochr am y tro. Er hyn, teithiodd y delyn gyda ef wrth iddo symud yn ôl i Ynysoedd Solomon, Singapore, ac yn hwyrach i Saudi Arabia lle y bu’n byw a gweithio hyd at 2013 pan symudodd yn ôl i Gymru.
Yn 2015, cychwynnodd Wyn wersi Telyn gyda Morwen Blythin, ac nawr, blwyddyn yn ddiweddarach mae newydd basio ei radd 3 gydag anrhydedd. Dywedodd ei athrawes:
‘I feddwl mai dim ond ers blwyddyn mae Wyn wedi bod yn dod aton ni am wersi telyn yma yng Nghanolfan Gerdd William Mathias Dinbych, mae wedi gwneud cynnydd sylweddol ac mae’n dysgu’n gyflym iawn. Mae Wyn yn frwdfrydig iawn i ddysgu’r delyn, ac rydw i’n mwynhau ei ddysgu yn fawr iawn’.
Mae Wyn nawr yn edrych ymlaen i barhau gyda’r gwersi, a chychwyn paratoi at y gradd nesaf.
